İÇİNDEKİLER

LİSE:4
LİSE:3
İRFAN GEZER
LİSE:1
=> TEST
=> UYARI:Tarih-9
=> İCATLAR KRONOLOJİSİ
=> TARİH/9.SINIF
=> TARİHİN YARARLANDIĞI BİLİMLER
=> TARİH ÖĞRETİMİNİN YARARLARI
=> TARİHİN KONUSU
=> KARBON 14 METODU
=> TÜRK ADININ ANLAMI
=> ANADOLU'DA İLK UYGARLIKLAR
=> UYARILAR-İslamiyete Öncesi
=> İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ/ UYARILAR
=> ANAYURTTA KURULAN İLK UYGARLIKLAR
=> HUNLARDAN ÖNCEKİ TÜRKLERİN YAŞAYIŞI
=> DİĞER TÜRK DEVLETLERİ VE TOPLULUKLARI
=> TARİH ÇEŞİTLERİ
=> İSLAM TARİHİ / Uyarılar
=> TARİHTE TÜRKLERİN KULLANDIĞI TAKVİMLER
=> ANADQLUNUN TARİH ÖNCESİ; MERKEZLER VE ÖZELLİKLERİ
=> TARİHİN SINIFLANDIRILMASI(Tasnifi)
=> İLK TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET
=> TARİHİN KULLANDIĞI METODLAR(YÖNTEMLER)
=> ORTA ASYA TÜRK GÖÇLERİ
=> Harita(Anadoul Beylikleri)
=> HİNT UYGARLIĞI
=> ESKİ TÜRKLERDE VE OSMANLILARDA HARİTACILIK
=> İRAN UYGARLIĞI
=> TÜRKİYE TARİHİ / Uyarılar
=> İlk Çağ'da Anadolu Uygarlıkları
=> ESKİ MISIR UYGARLIĞI
=> Tarihi Olaylar İncelenirken Uyulması Gereken Kurallar
=> İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ/ Uyarılar
=> Ege Ve Yunan Uygarlığı
=> DOĞU AKDENİZ UYGARLIKLARI
=> SORU-CEVAP ÇALIŞMASI
=> MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI
=> ORTA ASYA TÜRK MEDENİYETİ
=> ORTA ASYA NERESİDİR?
=> TEST:İSLAM ÖNCESİ TÜRK TARİHİ
=> TARİH BİLİMİNİN GELİŞİMİ VE AŞAMALARI
=> İSLÂMİYETİN DOĞUŞU VE İSLÂM DEVLETÎ
=> TARİHİN İLKELERİ
=> TARİH ÖĞRETİMİNDE AMAÇLAR
=> TARİHİN ÖZELLİKLERİ
=> TARİHİN KAYNAKLARI
=> Anadolu'nun Çevresindeki Uygarlıklar
=> lise:1/çalışma soruları
=> İLK TÜRK DEVLETLERİ
LİSE:2
Yeni sayfanın başlığı


TARİHİN KULLANDIĞI METODLAR(YÖNTEMLER)
Tarih geçmişin günümüze yansıyan izleri ve verilerini değerlendirerek açıklar. Değerlendirmeyi gerçekleştirirken şu metodları kullanır:

a)Kaynak arama metodu

b)Kaynakları sınıflandırma(tasnif) metodu

c)Eleştirme(Tenkit) Medodu:Doğruyu yanlıştan ayırt etmek için yapılır.

d)Tahlil(çözümleme) Metodu e)Sentez(terkip) Metodu


KULLANILMAYAN METODLAR:
Deney, Gözlem
NOT: Tarih,olayları değerlendirirken günümüz değer yargıları içinde değil,olayların görüldüğü zamanın şartlarına ve özelliklerine göre hareket eder.

           TARİH BİLİMİNİN YÖNTEMİ

Sosyal bilimlerin olayları inceleme yöntemi deney değil problemi tahlil ederek anlamak ve açıklamaktan ibarettir. Tarihin kendine özgü bir yöntemi vardır. Tarihin konusu yaşanan tarih hakkında doğru bilgi elde etmek olduğuna göre bu iş an ancak yaşanan tarihten günümüze yansıyan izlerin yani yaşanan tarih hakkında şahitlik yapacak belgelerin değerlendirilmesiyle mümkündür.
   Tarih, diğer bilim dallarında olduğu gibi ancak kendi bilimsel özellik ve yöntemini geliştirmesi sayesinde bağımsız bir bilim dalı olarak gelişmiştir. İnsanlığın geçmişi hakkında doğru bilgiye ulaşmak tarih biliminin en önemli amacıdır. Bu nedenle tarihten günümüze kalan izlerin, kalıntıların ve belgelerin değerlendirilmesi gerekmektedir.

     Bir olayı araştıran araştırmacı: Kaynak (belge) bulur, Kaynakları sınıflandırır (Tasnif) , İçeriği hakkında bilgi sahibi olur (Tahlil), Kaynak eleştirisi yapar (Tenkit) ,Kaynaklar arasında bağlantı kurar (Terkib) ,Tarafsız (objektif) değerlendirme yapar.

 

KAYNAK:Geçmişten kalan ve tarihi bir olay hakkında bilgi veren her türlü malzemeye kaynak (belge) denir.

 

 Kaynaklar iki gurupta incelenir:

 

*Yazısız kaynaklar: Destanlar, atasözleri gibi sözlü belgelerin yanında, kullanılan araç-gereçler, giyim eşyaları, barınaklar ve iskeletlerdir. )

*Yazılı Kaynaklar: Fermanlar, Antlaşma metinleri, paralar, kitabeler… vs.

 

A-                 Kapsadıkları Bilginin Değerine Göre Kaynaklar

1.                   Ana Kaynaklar (Birinci el kaynaklar): Olayın geçtiği döneme ait kaynaklardır.

2.                   İkinci El Kaynaklar: Ana kaynaklardan yararlanılarak hazırlanan kaynaklardır.

B-                 Bilgi Veren Kaynağın Cinsine Göre Kaynaklar

 

1.      Sözlü Kaynaklar: Bunlar; tarihsel öyküler, şiirler, söylenceler, destanlar, menkıbeler, fıkra ve atasözleridir.

2.      Yazılı, Sesli ve Görüntülü Kaynaklar: Bunlar, korundukları yerlere göre üç gruba ayrılır:

a)                  Arşiv Malzemeleri: Fermanlar, beratlar, kanunnameler, ilâmlar gibi resmî mühür ve imza taşıyan yazılı belgelerdir. Ayrıca; resim ve fotoğraflar, filmler, plâklar, video ve teyp kasetleri, bilgisayar disketleri ile görüntülü ve sesli belgeler de arşivlerde saklanır.

 

b)                 Kütüphane Malzemeleri: Şecereler, takvimler ve yıllıklar, vakayinameler, yaşam öyküleri (biyografi), hatıralar, seyahatnameler, gazete ve dergi gibi süreli yayınlardan oluşan malzemelerdir.

c)                  Müzelik Malzemeler: Kitabeler, abideler, heykeller, mezar taşları ve lâhitler, madalyalar, paralar, insan iskeletleri, ev eşyaları, aletler, silâhlar ile arkeolojik ve etnografik malzemelerdir.

Bu tür belgeler özellikle tarih öncesi dönemleri açıklamada büyük öneme sahiptir.

Atatürk’ün “Tarih yazmak, tarih yapmak kadar zordur. Yazan, yapana sadık kalmazsa hakikat, içinden çıkılmaz bir hâl alır.” sözü, bu aşamada ne kadar titiz ve tarafsız olmanın gerekliliğini anlatır.

Tarihi olayları araştıran bir tarihçi sırasıyla aşağıdaki yöntemleri uygular

 

*KAYNAK ARAMA (Belge Bulma) : Önce olayla ilgili kaynaklar aranır.

*TASNİF: (Sınıflandırma): Tasnif, sınıflandırma demektir. Tarihsel kaynaklardan verilerin elde edilmesinden sonra bunların tasnif edilmesi gerekir. Elde edilen bilgiler zamana, mekâna ve konuya göre tasnif edilir. Verilerin sınıflandırılması ve mantıklı bir düzen içerisinde sıralanmasıyla, eserin bölümleri oluşturulur. Bu bölümlerin de kendine göre alt başlıkları olacaktır. Böylece hazırlanmakta olan yapıtın plânı ortaya çıkar.Sınıflandırma işlemi verilerin önemine, güvenirliliğine veya kronolojik sıraya göre yapılabilir.

*TAHLİL (Analiz=İnceleme: Çözümleme) : Elde edilen verilerdeki bilgiler değerlendirilir. Bilgilerin inceleme konusu hakkında yeterli olup olmadığı kontrol edilir.  Kaynaklardan elde ettiğimiz bilgiler güvenilir mi? Karşılaştırma yapılarak bilgiler bu yönde incelenir. Bilgilerin doğru olup olmadıkları kontrol edilir (tahlil)

 

TENKİT ETME(Kaynak Eleştirmesi): Kaynakların birbirleriyle karşılaştırılarak kontrol edilmesine “Kaynak Eleştirisi” denir.

Bu eleştirinin amacı:

Bu değerlendirme kaynakların araştırılması, sımflandırıîması (tasnif), eleştirilmesi (tenkit), çözümlenmesi (tahlil) ve sentezlenmesi (terkip) yapılmasıdır.

Eleştiri, dış eleştiri ve iç eleştiri olmak üzere iki şekilde yapılır.

Dış Eleştiri: Bir kaynağın adı, türü, sahte veya orijinal olup olmadığı, yazılış tarihi, yazarının belirlenmesi gibi kaynağın dış özelliklerine ilişkin yapılan eleştiridir.

İç Eleştiri: Kaynakta verilen bilgilerin güvenirliğini ve değerini ortaya koymak için yapılan eleştiridir.

*SENTEZ (BİRLEŞTİRME) Kaynaklardan elde edilen bilgiler düzenlenerek yazılması aşamasıdır. Elde edilen bilgilerin bir araya getirilmesine sentez denir. Bu yolla elde edilen bilgiler kullanılarak yeni tarihi hükümlere varılabilir.

Çözümleme ve tenkit yoluyla olaylara ait birtakım güvenilir bilgiler elde edildikten sonra, birleştirme aşamasına gelinmiş olunur. Birleştirme; çok sayıdaki kaynaktan elde edilen bilgilerin özümsenip yeni bir sonuca ve yargıya ulaşılmasıdır. Birleştirme, araştırmanın en önemli aşaması sayılır.

 

Tarihi Olaylar İncelenirken Uyulması Gereken Kurallar

Objektifliğin sağlanması için şunlara uyulmalıdır:

 

a)                  Olayın üzerinden belli bir süre geçmelidir.

b)                  Olay, geçtiği günün değer yargıları içinde incelenmeli günümüzün değer yargıları ile yorumlanmamalıdır. Geçmişte meydana gelen olaylar, olayın geçtiği dönemdeki gelişmişlik düzeyi ve değer yargılarıyla açıklanmalıdır. Günümüz değer yargılarıyla ve ideolojileriyle yapılacak değerlendirmeler yanlış sonuçlara ulaşılmasına neden olabilir. Olaylar yorumlanırken tarafsız olunmalı ve olayın geçtiği günün şartları daima dikkate alınmalıdır

c)                  Kaynak taraması yapılmalıdır.

d)                  Olaylarda rolü olan kişilerin değerlendirilmesi, olayın geçtiği zamanın şartlarının bilinmesine bağlıdır.

********************************************************

 

Birleştirme yapacak bir tarihçide şu özelliklerin bulunması gerekir:

 

a)                  Olayları, neden - sonuç ilişkisi içerisinde ortaya koyarken onlara etki eden sosyal, psikolojik ve doğal etkenleri kavrayabilmelidir.

b)                  Yıpranmış ve eksik olan belgeleri düzeltip tamamlamayı bilmelidir.

c)                  Olayların incelenip aydınlatılmasında tarafsız olmalıdır.

d)                  Belgelere dayanarak gerektiğinde bilimsel genellemelere ve sonuçlara varabilmelidir. Birleştirmeye ulaşarak bilimsel bir yapıt oluşturmakta olan tarihçinin anlatımı, akıcı ve anlaşılır olmalıdır.

***************************************************************

 Bir malzemenin kaynak olarak nitelendirilebilmesi için:

 

1-             Olayın üzerinden belli bir zaman geçmelidir. Böylece olayların sonuçları daha belirgin hale gelmeli ve olayda rolü olan kişiler objektif olarak değerlendirilmelidir.

2.         Devrinin kaynaklarından yararlanarak oluşturulmuş olması gereklidir.

3-             Belgeler doğru olarak değerlendirilmeli ve objektif olarak açıklanmalıdır.

4-             Olaylar birbirlerini etkiledikleri için olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurulmalıdır.

5-             Olayla ilgili değişik belgelerden yararlanılmalıdır. Böylece daha objektif değerlendirmeler yapılabilir.

6-             Tarihi olaylarla ilgili kural koymak, genelleme yapmak mümkün değildir.

7-             Günümüzdeki olaylarda, geçmişteki yaşanmış olayların katkısı düşünülmelidir.

8-             Tarihi olaylar meydana geldiği dönem ve toplumun kültürünü yansıtır, o dönemi karakterize eder.

 



'Çalışmadan,Öğrenmeden,Yorulmadan,rahat yaşamanın yollarını alışkanlık haline getirmiş milletler;evvela haysiyetlerini,sonra hürriyetleri ni ve daha sonra da istikballerini kaybetmeye mahkumdurlar… ATATÜRK

Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol